CDP Türkiye’nin Notu: CDP Merkez tarafından geçtiğimiz yılın son haftasında hazırlanan bu haber ile birlikte yeni girdiğimiz yılı ve geleceği şekillendirme gücü olan bu 7 gelişmeye bir göz atıp hem 2022’de neler yaşandığını hatırlamak hem de 2023 ve ilerisinde paydaşlara ne görevler düştüğünü görmek için sizleri bu haberi okumaya davet ediyoruz. 

2022 hepimiz için zor geçen bir yıldı. Henüz birçoğumuzun COVID-19 etkilerinden kurtulmaya çalışırken ve yeniden açılmayı önceki 2 senede görmediğimiz şekilde küresel emisyonlar takip etti. 2021’in sonundan itibaren, küresel CO2 emisyonları “neredeyse 2019 seviyelerine" geri döndü. 2022 Eylül ayında Dünya Kaynakları Enstitüsü (World Resources Institute, WRI) hükümetlerin ulusal emisyon seviyeleri taahhütlerinin ihtiyaç duyulan %43'lük düşüş yerine %7 oranında olduğunu açıkladı. Pakistan’daki yıkıcı sel olaylarından Avrupa genelinde kaydedilen ekstrem sıcaklık dalgalarına kadar, iklim değişikliğinin etkileri daha önce hiç bu kadar görülebilir olmamıştı. 

2022 senesi aynı zamanda umut dolu geçti. 2022 yılını ekonomi genelinde daha olmasını sağlayabilecek, aynı zamanda net-sıfır hedefine ulaşmada ve doğayı geriye kalan zamanda yeniden inşa etmede büyük değişiklikler yaratabilecek bir dizi gelişme ile bitiriyoruz. CDP’nin bu gelişmelerin yaşanmasında oynadığı rolle gurur duyuyoruz.

Aşağıda CDP’den Nicolette Batlett’e göre bu sene yaşanmış ve geleceği şekillendirme gücü olan en önemli 7 gelişmeyi okuyabilirsiniz.

1. Zorunlu veri açıklaması küresel ekonomiler çevresinde yayılıyor 

Yeni Zelanda, Eylül 2020’de zorunlu veri açıklamayı yürürlüğe geçiren ilk ülke oldu. Bundan 26 ay sonra veri açıklama, Birleşik Krallık’tan İsviçre’ye ve Brezilya’ya kadar birçok büyük ekonomide zorunlu hale geldi. Bu sene birçok önemli gelişme yaşandı: Mart ayında, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu uzun zamandır beklenen iklim ile alakalı veri açıklama önerisini yayınladı. TCFD (Task Force on Climate-Related Financial Disclosures) önerileri ve Sera Gazı Protokolü (Greenhouse Gas Protocol) kapsamında modellendi ki ikisinin de CDP soru setleriyle tamamıyla uyumlu olduğunu belirtmekte fayda var. CDP aracılığı ile verilerini açıklayan şirketler uyum sağlamaya hazırlar. 

Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (the European Sustainability Standards, ESRS) Haziran 2023’te kabul edilmek üzere taraflara sunulacak. Bu standartlar şirketlerin sadece finansal bilgilerini açıklamak üzerine değil aynı zamanda çevresel etkilerini açıklamalarını istemesi ile kapsam açısından oldukça önemli bir sistem. Bu standartlar eğer şirketlerin tedarik zincirlerinde de uygulanırsa küresel bir seviyeye ulaşabiliyor olacak. CDP, şirketleri onlardan yasa ile talep edilen açıklama sürecinde destekleme konusunda ve onları yarının dünyası için hazırlayarak bir adım ileri taşımak için kendi veri açıklama platformunun kullanılması konusunda ise hazırlıklı.

2. İklimle İlgili açıklamalarda uzun zamandır beklenen küresel standartlar

2022’de Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (International Sustainability Standards Board, ISSB) finansal marketler için iklimle ilgili veri açıklamada küresel bir standart geliştirerek ilerleme kat etti. ISSB’nin standartlarının şirketlerin, birçoğunun emisyonlarının en büyük kaynağı olan Kapsam 3 emisyonlarını açıklamasını gerekli hale getirdiğini duyurması ile ciddi adımlar atıldı. Kurumsal aksiyonu ve hesap verebilirliğini artırmada kritik bir rol oynayacak olan bu standarlartların son halinin 2023’ün ilk yarısında yayınlanması bekleniyor. Bu gelişme, finansal marketlere, hükümetlere ve düzenleyici kurumlara karar verme süreçlerinde açık ve karşılaştırılabilecek veriye ulaşma imkânı verecek.

Nicolette Bartlett, CDP’de Chief Impact Officer ve bu yazının yazarı, COP27’de CDP’nin 2024 yılında bu standartları kendi veri açıklama sistemlerine entegre edeceklerini duyurmuş olmaktan çok memnun olduğunu belirtiyor. Küresel kapitalizasyonun neredeyse yarısına denk gelen yaklaşık 20,000 kurumun halihazırda CDP ile verilerini açıklaması ile, bu standartların CDP sistemlerine dahil edilmesinin dünya genelinde kurallaşmasından önce küresel ekonomi genelinde hızlı bir şekilde ölçekleneceği ve benimseneceği anlamına gelmekte. 

Temel iklim tarihinin standartlaşması ve dijitalleşmesi yolunda atılan bir başka olumlu gelişme ise “Net-Sıfır Veri Kamu Hizmetinin (Net-Zero Data Public Unity, NZDPU) yaratılacak olmasının duyurulması idi. Kasım ayında CDP, Climate Data Steering Committee (CDSC) ile NZDPU’ya temel veri katmanı ulaştırmada iş birliği yapacağını açıkladı.

3. Beyaz Saray tarihi bir önem taşıyan tedarik zinciri kuralı açıkladı

Kapsam 3 ile tedarik zincirlerine odaklanılıyor. Not edilmesi gereken önemli açıklamalardan biri Kasım ayında Beyaz Saray’ın 50 milyon USD’yi aşan bütün ABD Federal Hükümet anlaşmalarında zorunlu CDP veri açıklaması ve bilime dayalı hedefler (SBT) konusundaki önerisi ile gerçekleşti. Amerikan hükümeti dünyadaki en büyük alım organizasyonu olduğu için tarihteki en önemli tedarik zinciri kuralı olma değeri taşıyor. Şüphesizdir ki Beyaz Saray’ın bu hamlesi hem ABD hem de global tedarik zincirlerinde değişim dalgalarına öncü olacak. Buna ek olarak aynı zamanda, sürdürülebilirlik yolculuklarında geride kalan şirketlere eğer 21. yüzyılda rekabetçi ve dayanıklı olmayı umuyorlarsa harekete geçmeleri gerektiğinin sinyali olacak. CDP bu teklif edilen kuralın uygulanmasını destekleyecek olmaktan gurur duyuyor ve başka hükümetlerle de benzer girişimlerde buluşmayı dört gözle bekliyor. 

4. Veri açıklamayı KOBİ’ler ve birçoğu için daha da ulaşılabilir yapmak

Küçük ve orta ölçekli işletmeler tedarik zincirlerinde kritik bir rol oynuyor. 2022 yılında soru setlerimizi KOBİ’ler için uyarlayan başarılı bir pilot uygulama gerçekleştirdik, şu an ise benzerini bankalar için yapıyoruz.  

Soru setlerimiz dünyanın en büyük şirketleri için oldukça iyi çalışmasına rağmen KOBİ’ler genelde daha kısa, basit ve sürdürülebilirlik bilgi birikimi olduğu varsayılmayan ve yine de TCFD ile uyumlu sorulara ihtiyaç duymakta. 

CDP olarak biz, 2021 yılında daha basit, modüllerden oluşan ve anlaması kolay açık bir taslak yaratmak için Uluslararası Ticaret Odası ve ‘Exponential Roadmap Initiative’ ile işbirliğinde bulunduk. Bu bizim daha kısa ve ısmarlama bir soru seti oluşturmamızı sağladı. Geçtiğimiz 2 senede bunu yüzlerce özel şirketle denedik ve %70’in üzerinde bir cevap verme oranı görmekten mutluluk duyuyoruz. Bu soru seti iklim değişikliği, su güvenliği ve ormansızlaşma konusunda 40’tan biraz fazla soru bulundurarak oldukça kısa. Bunu 2023 itibariyle KOBİ müşterilerinin ve/veya müşterilerinin KOBİ tedarikçilerinin verilerini açıklamasını isteyen bankalara erişilebilir yapacak olmaktan sevinç duyuyoruz. Sürdürülebilir tedarikçi finansmanı çözümlerini desteklemek adına veri açıklama talepleri konusunda sorgular giderek artıyor ve bu yeni soru setinin çok yakında Tedarik Zinciri Üyelerimiz de dahil olmak üzere iletişim ağımızdaki birçok KOBİ paydaşına ulaşılabilir olacak olması bizleri oldukça heyecanlandırıyor. 

5. Doğa için bir yıl

2022 şüphesizdir ki doğa için bir yıldı. COP27’de, şimdi geniş çevreler tarafından kabul edilse de son yıllara kadar hayal bile edilemeyen, doğa olmadan 1,5°C’ye giden bir yol olmadığının kabulünde rol oynadı. BM Biyoçeşitlilik Zirvesinde - COP15 - Aralık ayında, hükümetler, ülkelerin 2030 yılına kadar kara ve denizlerin %30’unu korumaya taahhüt ettiği yeni bir Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesinde anlaştılar. Çerçevenin 15. Hedefi, hükümetlerin 2030 yılına kadar büyük ve geçiş halindeki şirketlerin ve finansal kurumların risklerini, bağımlılıklarını ve doğa üzerindeki etkilerini değerlendirmelerini ve açıklamalarını sağlama taahhüdünü içeriyor. 

CDP'de, daha fazla çevre sorununu kapsayacak şekilde iklim, ormanlar ve su güvenliğinin ötesine geçme stratejimizi gerçekleştirmede önemli ilerleme kaydettiğimiz için heyecanlıyız. Eylül ayında, plastik kirliliği kriziyle mücadeleye yardımcı olmak için veri açıklama sistemimizin genişletileceğini duyurmuştuk. Gelecek yıldan itibaren şirketler, başlangıçta su güvenliği anketi aracılığıyla plastikle ilgili yeni soru ve ölçütleri açıklayacak.

2022'de şirketlerden ilk kez biyoçeşitlilik hakkında veri topladık, bu da biyoçeşitliliğin öneminin kabul edildiğini ancak çok az eylem yapıldığını ortaya koydu. CDP, veri açıklama, standartlar ve mevcut en iyi uygulamaları küresel ekonomi genelinde ölçeklendirmek için benzersiz bir konuma sahip. Gelecek yıl, yaklaşmakta olan TNFD çerçevesi gibi heyecan verici gelişmeleri ve yeni Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesinin uygulanmasını hızlandırmak ve hedefleri çerçevesinde ilerlemeyi takip etmek için veri açıklama sistemimizden nasıl yararlanabileceğimizi göz önünde bulundurarak bu alanda nasıl daha fazla ilerleyeceğimiz konusunda daha fazla ayrıntı vermeyi dört gözle bekliyoruz. 

6. Asya-Pasifik bölgesinde büyüme ile geçen bir yıl

2022, Asya Pasifik bölgesinde birçok yönden büyüme yılı oldu ve 2022'de CDP aracılığıyla veri açıklamada en büyük büyüme de bu bölgeden geldi. Çin'de verilerini açıklayan şirketlerin sayısı %44 artarak 2.050'nin üzerine ve Japonya'da %93 artışla 1.700'e ulaştı. Çin ve Japonya şu anda ABD'nin ardından sırasıyla ikinci ve üçüncü en yüksek kurumsal veri açıklayıcıları. Bu hırs, CDP'nin bu yıl hükümetler ve düzenleyicilerle, Singapur Para Otoritesi ve Tayland Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) dahil olmak üzere iddialı politikalara daha fazla ve iyi kurumsal veri açıklanması ile bilgi sağlamayı amaçlayan birkaç yeni ve heyecan verici anlaşma imzalamasıyla politika alanına da yansıdı. Paydaşlarla ilişkimizi daha da artırmak için CDP, Asya Pasifik bölgesi için önemli bir stratejik merkez olarak hareket etmek üzere mart ayında Singapur'da yeni bir ofis açtı. Endonezya'daki ilk ofisimizin açılması da dahil olmak üzere 2023'te daha da heyecan verici bir ilerleme kaydetmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.

7. Geçiş Planlarının Rolü

2022 geçiş planları için önemli bir yıl oldu. Küresel olarak, 1,5°C'lik bir dünyaya nasıl geçiş yapacaklarını ayrıntılarıyla açıklayan şirketlere verilen önemin arttığını görüyoruz ve bunun geçiş planı verilerinin açıklamasında da yansıtıldığını görmemiz hayati önem taşıyor. Yıl boyunca, şirketlerin geçiş planlarını geliştirmelerini ve açıklamalarını desteklemek için hayati çerçeveler geliştirmek üzere Birleşik Krallık Geçiş Planı Görev Gücü (UK TPT) gibi kurumlarla yakın bir şekilde çalıştık. 

CDP, şirketlerin iklim geçiş planlarını dair verilerini açıklamak için kullanabilecekleri bir platform olmaya devam ediyor ve ISSB, TCFD ve UK TPT ile yakın uyum sağlamak için çalışıyoruz. Bu, CDP'nin iklim geçiş planı açıklamasını değerlendirdiği ikinci yıl olacak ve önümüzdeki yıl 2022 iklim geçiş planı raporunu yayınlamayı dört gözle bekliyoruz. Politika yapıcılardan verilerini açıklayan şirketlere kadar birçok paydaşın geçiş planlarına verdiği önemin arttığını ve doğanın bu planlara nasıl daha fazla uyum sağladığını görmek cesaret verici.

Standartlar ve raporlamadaki ve geçiş planlarındaki bu heyecan verici gelişmeler, şeffaflıkta bir adım değişikliği sağlayarak, yatırımcıların sermaye tahsisini net-sıfır ile uyumlu hale getirmek için ihtiyaç duydukları bilgilere sahip olmalarını ve daha geniş bir açıdan yaklaşırsak, paydaşların şirketleri taahhütlerine karşı sorumlu tutabilmelerini sağlayacaktır. 

2023 hızlandırılmış bir eylem yılı olmalı. 2030'a hızla yaklaşıyoruz ve ne yazık ki küresel hedefimiz olan 1,5°C'lik gelecek hızla gözden kayboluyor. CDP olarak, net sıfır geleceğe ekonomik geçişi desteklemek için üzerimize düşeni yapmayı ve tüm reel ekonomi aktörlerinin de aynısını yapmasını desteklemeyi dört gözle bekliyoruz.