Finansal kuruluşlar (FI’lar), şirketlerle doğa üzerindeki etkileri konusunda etkileşime geçmenin önemini giderek daha fazla fark ediyor. CDP olarak, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) ve Oliver Wyman tarafından hazırlanan “Nature Positive: Corporate Assessment Guide for Financial Institutions” raporunun geliştirilmesine katkı sunmaktan memnuniyet duyuyoruz. Bu rapor, finansal kuruluşların CDP verilerini kullanarak portföylerindeki şirketlerin doğaya geçiş sürecini nasıl değerlendirebileceğini ve Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi (GBF) hedeflerine yönelik ilerlemeyi nasıl takip edebileceğini ele alıyor.

2025 yılı itibarıyla iklim krizine paralel biçimde hızla derinleşen doğa krizi, sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal bir risk alanına dönüşmüş durumda. Dünya Ekonomik Forumu (WEF) ve Oliver Wyman iş birliğiyle hazırlanan “Nature Positive: Corporate Assessment Guide for Financial Institutions” başlıklı yeni rapor, bu kritik gündeme finans sektörü özelinde kapsamlı bir çözüm önerisi sunuyor.

Neden Önemli?
Küresel GSYİH’nin %50’sinden fazlası doğaya bağımlı. Buna rağmen özel sektör yılda yalnızca 35 milyar dolarlık doğa-pozitif yatırım yaparken, doğaya zararlı yatırımların hacmi 5 trilyon doları aşıyor. Bu uçurumu kapatmak, finans dünyasının doğa ile ilişkisini temelden yeniden kurgulamasını gerektiriyor. WEF’in bu rehberi, işte tam da bu dönüşümü başlatacak teknik altyapıyı sunuyor.

Rapor Ne Sunuyor?
Raporda, bankalar, sigortacılar ve yatırımcılar gibi finansal aktörlerin portföylerinde yer alan şirketlerin doğaya olan etkilerini nasıl değerlendirecekleri ayrıntılı biçimde ele alınıyor. Rehber, iklim geçiş planlarından öğrenilen yöntemlerin doğa boyutuna genişletilmesi gerektiğini vurguluyor.
Finansal kuruluşlar için doğa değerlendirmesi üç boyutta ele alınıyor. Rapor, şirketlerin doğa-pozitif geçiş kapasitesini ölçmek için üç ana bilgi boyutunda 11 temel gösterge öneriyor:

Başlangıç Noktası (Starting Point):

Şirketin doğaya etkileri, bağımlılıkları, risk ve fırsatları belirlenmiş mi?
TNFD LEAP veya SBTN gibi çerçevelerle materyalite analizi yapılmış mı?

Hedef ve Vizyon (Ambition & Targets):

Şirketin doğa ile ilgili uzun vadeli hedefleri var mı?
Hedefler bilim temelli mi? SMART kriterlerine uygun mu?

Geçişin Güvenirliği (Transition Credibility):

Doğa hedefleri şirket politikalarına, yönetişime, harcama planlarına ve tedarik zincirine entegre edilmiş mi?

Temel Göstergeler: • Materyal doğa etkileri, bağımlılıklar, riskler ve fırsatlar • Doğa metrikleri (örn. su kullanımı, arazi değişimi) • Doğa vizyonu ve amacı • Doğa hedefleri • Strateji ve aksiyon planları • Politika çerçevesi • Yönetişim yapısı • Performansa dayalı teşvikler • Planlanmış harcamalar • Eylemlerin bağımsız doğrulanması • Tedarikçi etkileşim planı

Temel Gözlemler ve Bulgular

• Doğa kaybı ekonomik risktir: Küresel GSYİH’nın %50+’si doğaya bağımlı.
• Şirketlerin doğa geçiş planları hâlâ erken aşamadadır, ancak TNFD, GFANZ, SBTN gibi yapılar bu süreci hızlandırmaktadır.
• Avrupa Yeşil Mutabakatı, CSRD, CSDDD ve IFRS S2/ISSB gibi düzenlemeler, finansal kurumların doğa konusundaki veri ihtiyaçlarını artırıyor.

Finans Sektörü için Önerilen Eylemler

• Veri Boşluklarını Kapatmak: CDP, TNFD ve GRI gibi platformlardaki mevcut metriklerle çalışmaya başlamak.
• Yönetişim ve Politika Uyumu: ESG sistemlerine doğa metriklerini entegre etmek.
• Şirketlerle Angajman: Özellikle tarım, madencilik, gıda gibi doğa-yoğun sektörlerde daha yakın analiz ve iletişim.
• Finansal Ürün Geliştirme: Doğaya duyarlı tahviller, sigorta ürünleri ve blended finance çözümleri ile geçişi finanse etmek.

Doğaya yönelik risklerin finansal sistemde daha görünür hale gelmesiyle birlikte, yatırımcılar ve düzenleyici kurumlar harekete geçmiş durumda. Bu rehber, finansal kuruluşlara yalnızca riskten korunma değil, aynı zamanda doğaya pozitif geçişte değer yaratma fırsatlarını da sunuyor.

Daha adil, dirençli ve doğayla uyumlu bir ekonomi için doğa değerlendirmesi iş yapış şeklinizin bir parçası olmalı. Şimdi harekete geçme zamanı.

2025’te CDP ile nasıl raporlama yapacağınızı keşfedin: Disclosure Cycle 2025 - CDP
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayın: WEF_Nature_Positive_Corporate_Assessment_Guide_for_Financial_Institutions_2025.pdf